Flash News
वडा नं १
मैकोट केन्द्र रहेको यस वडाका मैकोट, पुषर, जुनाङ र दुले प्रमुख गाउँ हुन् । पुन, घर्ती, बुढा, रोका, कामी, दमाई, गुरुङ र शाहीठकुरी जातिका मानिसहरु यस वडामा बसोबास गर्दछन् । ३४.०९ वर्गकिलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको यस वडाको जनसङ्ख्या १४३३ रहेको छ । साविकको रन्मामैकोट गाविसको १, २ र ३ नं. वडालाई हालको गाउँपालिकाको वडा नं. १ कायम गरिएको छ । यस वडाको सिङ्गो लेकाली भू-भाग ढोरपाटन वन्यजन्तु आरक्षभित्र परेकाले सोहि ओगटिएको भूगोल वडाको क्षेत्रफलसँग जोडिएको छैन । यद्यपि वडाको स्थानीय अर्थतन्त्र र जनजीविका आरक्षित क्षेत्रसँग अन्योन्याश्रित छ ।
वडा नं.१ का प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्य र आकर्षणहरु :
पुथा हिमाल :- ७२४६ मिटर अग्लो यो हिमाल लुम्बिनी प्रदेशकै सबैभन्दा अग्लो हो । यसलाई पुथा पहिलो पनि भन्ने गरिएको थियो । यो २८ डिग्री ४४ मिनेट ५२ सेकेण्ड उत्तरी अक्षांश र ८३ डिग्री ०८ मिनेट ५३ सेकेण्ड पूर्वी देशान्तरमा पर्दछ । डोल्पा र रुकुम पूर्वको सीमानामा रहेको यस हिमाललाई डोल्पा (उत्तरी) मोहडाबाट धेरैजना विदेशी तथा स्वदेशी आरोहीले सफल आरोहण गरेका छन् । गाउँपालिकाको नामाकरणमा यसै पनि 'पुथा' शब्द जोडिएको हो । हिमालको नामाकरण पनि स्थानीय मगर खाम भाषाबाटै राखिएको छ । यस हिमालले गाउँपालिकाको वडा नं. २ को केही भू-भाग समेत समेटेको छ ।
मैकोट गाउँ :- गाउँपालिकामै आकर्षक गाउँ मध्येमा यो गाउँ पर्दछ । खेतीयोग्य जमिनलाई बचाएर चट्टान तथा पहरोमाथि निर्माण गरिएको मध्ययुगीन मानव बस्तीको संरचना हेर्न र बुझ्न लायक छ । यसलाई "जीवन्त सङ्ग्रहालय" को रुपमा संरक्षण र संवर्द्दन गर्दै आन्तरिक र बाह्य पर्यटकलाई तान्न सकिन्छ । यहाँको चौतारमा रहेको किम्बुको रुख गाउँपालिकामै सबैभन्दा ठूलो र बुढो मानिन्छ । मुख्य राष्ट्रिय चाड तिहारको सट्टा यहाँ मङ्सिरे सक्रान्ति पर्व मनाईन्छ ।
मस्टा थान :- कर्णाली र सुदुरपश्चिममा कतै कुलदेवता त कतै इष्टदेवताको रुपमा मानिने मस्टालाई मैकोटमा दाह्रे मस्टाको रुपमा पूजा गरिन्छ । मस्टा अदृश्य रहने देवता भएको भन्दै थानमा यसको नाममा कुनै मूर्ति राखिएको छैन । यद्यपी मस्टा बस्ने भनिएको मस्टाथानलाई मैकोट गाउँको शिरमा श्रीपेच सरह सजाइएको छ । स्थानीय वृद्दहरुका अनुसार जाजरकोटमा रहेको मस्टालाई जेठा, डोल्पाको त्रिपुराकोटमा रहेको मस्टालाई माइला र यहाँको मस्टालाई कान्छा भन्ने गरिएको छ ।
दुले :- खासमा यसलाई स्थानीयहरुले "अर्वैथुर" को नामले चिनिन्छन् । यहाँबाट तातापानी, मैकोट, यमाखार र जुनाङ प्रस्थान गरिन्छ । पुपाल, डोल्पा लगायत सेङ र दोगाडी ब्लकको प्रवेशद्वारको आधारविन्दु हो । यहाँका होटलहरु ज्यादा होटलहरु ज्यादा पुराना भए पनि भर्खरभर्खर व्यावसायिक बन्दै गएका छन् ।
सिद्दपातल :- १० वर्षअघि सामुदायिक वनको रुपमा दर्ता गरिएको सिद्दपातल मैकोटको एक आकर्षण हो । रानी सल्लाको जङ्गलले मात्र सामुदायिक वनको आधा भाग ओगेटको छ । यहाँ सिद्दको थान रहेकाले पनि यो वनलाई सिद्दपातल नामाकरण गरिएको हाे ।